Hayatımızın her alanına hızla giren ve birçok işi kolaylaştıran yapay zeka, bilinçsiz kullanıldığında "yapay bela"ya dönüşebilir. Avukat Nimet Türe, yapay zeka aracılığıyla gerçekleştirilen eylemlerin ciddi hukuki ve cezai sonuçlar doğurabileceğini belirterek, "Yapay zeka bir suç işlediğinde, faturayı kendisi değil, onu yönlendiren kullanıcısı öder," uyarısında bulundu.
Son dönemin en popüler teknolojisi olan yapay zeka, metin yazmaktan görsel oluşturmaya kadar sayısız imkan sunuyor. Ancak bu yeni teknolojinin karanlık bir yüzü de var. Avukat Nimet Türe, yapay zekanın hukuki statüsüne ve kullanıcı sorumluluklarına ilişkin yaptığı açıklamada, masum görünen komutların bile kişileri sanık sandalyesine oturtabileceğine dikkat çekti.
SORUMLULUK YAPAY ZEKANIN DEĞİL, KULLANICININ
Avukat Türe, mevcut hukuk sisteminde yapay zekanın bir "tüzel kişilik" veya "cezai sorumluluğa sahip bir özne" olarak kabul edilmediğini belirtti. Bu durumun kritik bir sonucu olduğunu vurgulayan Türe, "Yapay zeka, komutlarla eyleme geçen bir sistemdir. Bu sebeple, onun aracılığıyla bir hukuki ihlal veya suç işlendiğinde sorumluluk; uygulama geliştiricisine, sahibine ve en önemlisi aktif kullanıcısına aittir. Yani, klavyenin başındaki kişi kimse, sorumlu da odur," dedi.
HANGİ SUÇLAR İŞLENEBİLİR?
Peki yapay zeka ile hangi suçlar işlenebilir? Avukat Türe, bu konuda somut örnekler vererek tehlikenin boyutunu gözler önüne serdi:
Yalan Haber ve İftira: Yapay zekaya verilecek bir komutla gerçek dışı bir haber metni oluşturmak veya bir kişi hakkında asılsız iddialar yaymak, "yalan haberi yayma" ve "iftira" suçlarını oluşturabilir.
Dolandırıcılık: Bir kişinin fotoğrafını veya sesini kullanarak sahte içerikler (deepfake) üretmek ve bunu menfaat sağlamak amacıyla kullanmak, "nitelikli dolandırıcılık" suçuna kapı aralar.
Kişisel Verilerin İhlali: Bir kişiye ait özel bilgileri veya görselleri, rızası dışında yapay zeka ile işleyip yaymak, "kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi ve yayılması" suçunu gündeme getirir.
MEVZUATI YOK AMA EMSAL SUÇLARDAN YARGILANIRSINIZ
Türkiye'de henüz yapay zekaya özgü bir yasal düzenleme bulunmadığını ifade eden Türe, bunun bir cezasızlık anlamına gelmediğini söyledi. Türe, "Hukukumuzda bu konuda bir boşluk yok. Hakimlerimiz, yapay zeka ile işlenen bir suçla karşılaştığında, mevcut kanunlardaki en uygun ve emsal suç tanımına göre yargılama yapacaktır. Yani, 'bunu ben yapmadım, yapay zeka yaptı' savunması sizi kurtarmaz," şeklinde konuştu.
Avukat Nimet Türe, kullanıcıları bilinçli olmaya davet ederek, "Yapay zekaya komut verirken, bunun gerçek dünyada hukuki bir sonuç doğurabileceğinin farkında olmalıyız. Uygulama geliştiricileri kullanım sözleşmeleriyle, kurumsal firmalar etik kurullarıyla önlem almalı; bireysel kullanıcılar ise her komutun bir sorumluluk getirdiğini asla unutmamalıdır," dedi.