Günlük hayatta belki de pek önemsenmeyen bir koldaki güçsüzlük, düğme iliklerken zorlanma ya da yürürken aniden tökezleme, aslında Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS) gibi ilerleyici ve ciddi bir nörolojik hastalığın ilk sinyali olabilir. Bu kritik uyarı, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Uygulama ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Burhanettin Çiğdem’den geldi.
Doç. Dr. Çiğdem, beyin ve omurilikteki istemli kas hareketini yöneten sinir hücrelerinin hasar görmesiyle ortaya çıkan ALS hastalığının genellikle gözden kaçabilen belirtilerle başladığını vurguladı.
İLK BELİRTİLER NELER? DİKKAT!
Peki, bu ciddi hastalığın ilk işaretleri neler? Doç. Dr. Çiğdem, hastaların fark ettiği ilk belirtinin genellikle tek bir kol veya bacakta ortaya çıkan güçsüzlük olduğunu belirtti. Hastanın yaşadığı zorlukları ise şu örneklerle açıkladı:
Güçsüzleşen elle kalem tutmak, yazı yazmak zorlaşır.
Gömleğin düğmesini iliklemek gibi ince motor becerileri aksar.
Elde veya kolda çanta gibi basit bir ağırlığı taşımak bile güçleşir.
Bacaktaki güçsüzlük nedeniyle kişi yürürken sık sık tökezler ve düşme vakaları artar.
Dr. Çiğdem, bu güçsüzlüğe zamanla kaslarda gözle görülür erime ve istemsiz seğirmelerin de eşlik edebileceğini ekledi.
HASTALIK İLERLEYİCİ VE GERİ DÖNÜŞÜ YOK
ALS'nin en korkutucu yanlarından birinin ilerleyici doğası olduğunu belirten Çiğdem, "ALS hastalığı ne yazık ki ilerleyicidir ve belirtiler zamanla kötüleşme eğilimi gösterir. Hastalığın ileri aşamalarında konuşma veya yutma güçlüğü de gelişebilir" dedi.
Hastalığı tamamen ortadan kaldıracak bir tedavinin henüz bulunmadığının altını çizen Doç. Dr. Çiğdem, "Ancak bu, çaresiz olunduğu anlamına gelmez. Uyguladığımız tedaviler hastalığın ilerleyişini yavaşlatabilir, hastanın yaşam kalitesini artırabilir ve onu daha bağımsız hale getirebilir. Bu alanda çok yoğun araştırmalar devam ediyor" şeklinde konuştu.
50 YAŞ ÜSTÜNE ÖZEL UYARI
Doç. Dr. Burhanettin Çiğdem, sözlerini özellikle 50 yaş üzerindeki vatandaşlar için önemli bir çağrıyla sonlandırdı: "Kollarınızda veya bacaklarınızda normal dışı bir güç kaybı hissediyorsanız, bunu yorgunluğa veya yaşlılığa bağlayıp geçiştirmeyin. Vakit kaybetmeden mutlaka bir doktora başvurun."
