29 Eylül Dünya Kalp Günü'nde uzmanlar, tüm dünyada ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer alan kalp ve damar hastalıklarına bir kez daha dikkat çekti. Ancak bu yılki uyarıların odağında, genellikle risk grubunda görülmeyen bir kesim var: Gençler. Medicana Sağlık Grubu'ndan Prof. Dr. Harun Arbatlı, sağlıklı görünen, hatta düzenli spor yapan gençleri bile tehdit eden "görünmez risklerin" altını çizerek, ailelere ve gençlere kritik tavsiyelerde bulundu.
Sporcu sanıyorsunuz ama...
İstatistiklere göre 2022 yılında yaklaşık 20 milyon insanın kalp-damar hastalıkları nedeniyle hayatını kaybettiğini belirten Prof. Dr. Arbatlı, asıl endişe verici tablonun gençlerde görülen ani kalp ölümleri olduğunu söyledi. Prof. Dr. Arbatlı, "Gençlerde ani ölümün ardında doğuştan gelen kalp kası hastalıkları, koroner arter anomalileri veya genetik geçişli ritim bozuklukları yatabiliyor," dedi. İtalya'da sporculara yönelik yapılan tarama programlarının ani ölüm riskini yüzde 89 gibi inanılmaz bir oranda azalttığına dikkat çeken Arbatlı, "Ülkemizde de sporcularda öykü, muayene ve EKG temelli taramaların yaygınlaştırılması hayati önem taşıyor," diye vurguladı.
O 5 sinsi düşmana dikkat
Prof. Dr. Arbatlı, gençlerin günlük yaşamda farkında olmadan maruz kaldığı ve kalp sağlığını dinamitleyen 5 görünmez riski şöyle sıraladı:
-
Yüksek Kolesterol: Ailesel yatkınlık nedeniyle LDL kolesterolün 190 mg/dL üzerinde olması, erken yaşta damar sertliğine yol açıyor.
-
Sigara: Gençlerde kalp krizi riskini 3 ila 6 kat artırıyor. En büyük düşmanların başında geliyor.
-
Stres: Yoğun ve ani stresin yol açtığı "Takotsubo sendromu", kalbe bir kriz kadar ağır hasar verebiliyor.
-
Doğum Kontrol Hapları: Özellikle sigara ile birlikte kullanıldığında damarlarda pıhtı (tromboz) riskini tehlikeli boyutlara taşıyor.
-
Uyarıcı Maddeler: Kokain ve amfetamin gibi maddeler, ani kalp krizi riskini tam 24 kat artırabiliyor.
Hayat kurtaracak adımlar
"Kalp alanında önemli ilerlemeler sağladık ama istatistikler tek başına yetmiyor," diyen Prof. Dr. Arbatlı, gerçek farkı yaratacak adımları ise şöyle özetledi: Ailesinde kalp hastalığı öyküsü olan gençlerin mutlaka kardiyolojik değerlendirmeden geçmesi, sporcular için EKG taramalarının rutin hale gelmesi, yüksek kolesterolün erken yaşta tedavi edilmesi, sigaranın bırakılması ve tüm toplumda kalp masajı (CPR) ile şok cihazı (AED) eğitiminin yaygınlaştırılması.
Prof. Dr. Arbatlı'nın son sözleri ise bir uyarı niteliğinde: "Bugün atacağımız adımlar, yarının hayatlarını kurtaracak."