Yaz aylarının vazgeçilmez lezzeti kayısı, bu yıl tezgahlarda adeta iki farklı kimlikle boy gösteriyor. Bir yanda kilosu 100 liradan alıcı bulan taptaze hali, diğer yanda ise fiyatıyla altını aratmayan, kilosu bin lirayı aşan kurusu... Peki, aynı meyvenin iki hali arasındaki bu on katlık uçurumun sebebi ne? Cevap, Sivas gibi Türkiye'nin en önemli üretim merkezlerini vuran zirai donda saklı.
ÜRETİM YÜZDE 65 AZALDI: SİVAS VE MALATYA DONA TESLİM OLDU
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) son verileri, tablonun ciddiyetini gözler önüne seriyor. Bu yıl kayısı üretiminin geçen yıla kıyasla tam yüzde 65 azalması bekleniyor. Bu dramatik düşüşün baş aktörü ise ilkbahar aylarında yaşanan ve özellikle ülke üretiminin bel kemiği olan Malatya, Elazığ, Sivas ve Kahramanmaraş'taki bahçeleri vuran zirai don afeti oldu.
Donun etkilemediği bölgelerden gelen taze kayısılar pazar ve marketlerde 100 liralık etiketlerle satılırken, kurutmalık kayısı üretiminin kalbi olan bu illerde yaşanan rekolte kaybı, kuru kayısı fiyatlarını nisan ayından bu yana durdurulamaz bir yükselişe geçirdi.
TEZGAHLARDA ALTIN DEVRİ: 4 KİLO KURU KAYISI 1 GRAM ALTIN EDİYOR
Kuru kayısının fiyatı öylesine arttı ki, artık gram altınla kıyaslanıyor. Türkiye'nin kuru kayısı ambarı olan Malatya'da bile fiyatlar 800 liradan başlarken, birçok şehirde ve internet sitelerinde 1000 lira barajını aştı. Bu rakamlarla bir kilo kuru kayısı, çeyrek gram altına eşdeğer hale geldi. Vatandaşın 1 gram altın alabilmek için 4 kilo kuru kayısı parasını gözden çıkarması gerekiyor.
ESNAF DOĞRULADI: "TALEP YOK, UCUZA TAZESİ VARKEN KİMSE ALMIYOR"
Bursa'da şarküteri işleten Fatih Karagöz, yaşanan durumu net bir şekilde özetliyor: "Zirai don nedeniyle yeterli ürün gelmiyor. Kilosunu 800 ila bin lira arasında değişen fiyatlardan satıyoruz ama bu fiyatlardan talep de çok görmüyor. Çok doğal, şu anda ucuza tazesi varken kimse pahalıya kurusunu almıyor."
Bu durum, tezgahlarda ilginç bir ikilemi ortaya koyuyor: Taze kayısı bolluğu ve uygun fiyatı, kuru kayısının lüks bir tüketim ürününe dönüşmüş olmasının gölgesinde kalıyor.