Yozgat'ın Çekerek ilçesinde bağ bozumunun tamamlanmasıyla birlikte, kış hazırlıklarının en tatlı telaşı olan pekmez yapımı başladı. Köylerde sabahın ilk ışıklarıyla yakılan odun ateşinin üzerindeki kazanlar, hem asırlık bir geleneği yaşatıyor hem de üreticilerin emek ve yenilikçi ruhunu gözler önüne seriyor.
81'lik Dede'den Üretim Çağrısı
Arpaç köyünde yaşayan 81 yaşındaki Halim Süzener, ilerleyen yaşına rağmen tek başına baktığı 5 dönümlük bağında üzümlerini topluyor. Bu yıl iklim değişikliği nedeniyle verimin düştüğünden yakınan Süzener, "İnsanlar tembellik yapmasın, üretsinler. 1 kilo üzüm 100 lira" diyerek herkesi çalışmaya ve üretmeye davet ediyor. Onun için bu, sadece bir geçim kapısı değil, aynı zamanda toprağa bağlılığın bir ifadesi.
Pekmezden İcat Çıktı: "Loken"
Bayındırhüyük köyünde ise Süleyman ve Yıldız Başkan çifti, geleneksel pekmez üretimini bir adım öteye taşımış. Devlet desteğiyle kurdukları bağlarında yetiştirdikleri üzümlerden yaptıkları meşhur pekmezi, çocuklar için doğal bir atıştırmalığa dönüştürmüşler. "Lokmalık Enerji" kelimelerinin kısaltması olan "Loken" adını verdikleri bu ürün, tadan herkesin beğenisini kazanmış. Başkan çifti, "Ağzınıza bir tane attığınızda enerji geliyor. Seri üretime geçmek istiyoruz ama makineleşme için desteğe ihtiyacımız var" diyor.
O Maliyet Fiyata Yansımıyor: Emek
Peki, bu kadar zahmetle üretilen pekmezin fiyatı ne kadar? Yıldız Başkan, bu soruyu şaşırtan bir hesapla yanıtlıyor: "Ortalama 10 kilo üzümden 1 kilo pekmez çıkıyor. Üzümün kilosu 100 lira. Normalde pekmezin kilosunun bin lira olması gerekir. Ama biz işçilik maliyetlerimizi, yani kendi emeğimizi katmadan 700-800 liraya satmayı düşünüyoruz." Bu fedakarlık, üreticinin tüketiciyi de düşündüğünü ve bu kültürel mirası yaşatma arzusunu ortaya koyuyor.
