Sivas sokaklarında yürürken şehrin ritmi kulağınıza çarpar O ritmik tok 'tık' sesi. Bu ses ne bir makinenin ürünüdür ne de aceleci bir kalabalığın gürültüsüdür. Bu Sivaslıların elinden düşürmediği bir gelenekten öte yaşam biçimine dönüşen tespihin sesidir. Sivas'ta kimi zaman bir stres atma aracı kimi zaman da statü sembolü olarak görülen bu kadim kültür usta ellerde adeta bir sanata dönüşüyor.
Sivas Kimliğinin Yeni Simgesi Tespih Kültürü Nasıl Ayakta Kalıyor
Sivas denildiğinde akla Kangal köpeği Sivas bıçağı ve yöresel yemekler gelir. Ancak Sivas kimliğinin ayrılmaz bir parçası daha var Tespih kültürü. Bu seri üretimin soğukluğundan uzak köklerini derin bir zanaatkarlık ve sabır geleneğinden alan bir mirastır. Sivas sadece bir aksesuarın değil binlerce yıllık taş işçiliğinin merkezi olarak öne çıkıyor.
Sivas'ta Taşın Ruhuna Dokunan Ustalar Yaşayan Bir Sanat
Sivas şehir merkezindeki tarihi çarşıların kuytu köşelerinde veya küçük ahşap kokulu atölyelerde ömürlerini bu işe adamış gerçek tespih ustalarını bulmak mümkün. Onlar için tespih yapmak sadece malzemeyi yontmak değil kehribara kukaya veya oltu taşına bir ruh katmaktır. Bir tespihin ham maddeden çıkıp elde "tıkırtısı" keyif veren pürüzsüz habbelere dönüşmesi günler hatta bazen haftalar süren meşakkatli bir el emeğinin ürünüdür.
Ustalar her habbeyi tek tek işlerken sadece bir şekil vermezler aynı zamanda taşın doğal dokusunu ve rengini ortaya çıkarırlar. Bu süreçte sabır en keskin alettir. Her bir boncuğun aynı hassasiyet ve büyüklükte olması tespih sanatının ne denli titizlik gerektirdiğinin en somut kanıtıdır.
Sivas'ın El Emeği Tespih Hazineleri Genç Nesle Direnen Zanaat
Ne yazık ki her el sanatında olduğu gibi Sivas'taki bu özel zanaat da teknoloji ve hızlı tüketim kültürü karşısında zorlanıyor. Genç neslin bu sabır gerektiren tespih ustalığına ilgisi azalıyor. Ancak kalan ustalar bu kadim geleneği yaşatmak için direniyorlar. Onlar Sivas'ın yaşayan hazineleridir.
Atölyelerine adım attığınızda sadece taşın değil emeğin ve yüzyıllık bir sabrın kokusunu alırsınız. Onların elinden çıkan her tespih sadece bir aksesuar değil aynı zamanda Sivas'ın köklü kültürünü yansıtan elde tutulur bir sanat eseridir.
Sivas'ta tespih kültürü habbe habbe işlenen bir sabır öyküsü olarak kentin ruhunda yaşamaya ve elden ele dolaşmaya devam ediyor. Bu özel zanaat korunması ve gelecek nesillere aktarılması gereken kültürel bir miras olarak parlıyor.
