Sivas'ın Divriği ilçesi, eşsiz taş işçiliğiyle dünya mirası sayılan Ulu Camii ve Darüşşifası'yla ün salarken, yüzyıllardır süregelen bir lezzet de artık turistlerin en çok merak ettiği konu haline geldi: Coğrafi işaretli Divriği Pilavı.
Mengücek Beyliği döneminden miras kalan bu özel pilav, ilçenin tarihi kimliğini mutfakta da yaşatıyor. 50 yaşındaki Fatma Soydan, bu kadim tarifi yaşatan ve tenceresindeki lezzeti genç nesillere aktarmaya çalışan isimlerin başında geliyor.
Her kaşıkta tarihin kokusu var
Fatma Soydan’a göre Divriği Pilavı, sadece doyurucu bir yemek değil, geçmişle kurulan bir bağ. Soydan, bu geleneği şöyle açıklıyor:
“Bu pilav bizim kimliğimiz gibi. Mengücek devrinden kalma, her evin sofrasında özel günlerde mutlaka yapılır. Her kaşıkta tarihin kokusunu alırsın. Bizim için sadece doymak değil, bir geleneği yaşatmak demek.”
Yöresel lezzetin değeri 2020 yılında coğrafi işaretle tescillenerek, hem tarifi hem de yapım şekli koruma altına alındı. Bu tescil, pilavın ününü ulusal ve uluslararası alana taşıdı.
Camiden çıkan turist ilk bunu soruyor
Divriği Ulu Camii'nin mimari harikasını görmeye gelen yerli ve yabancı turistler, artık taş işçiliğinden sonra soluğu Fatma Hanım gibi pilav ustalarının yanında alıyor. Fatma Soydan, bu ilgiyi şu sözlerle dile getiriyor:
“Camiyi gezen her turist sonra pilavı merak ediyor. ‘Bu meşhur Divriği Pilavı nerede yenir?’ diye soruyorlar. Tadına bakan bir daha unutmuyor. Hatta bazıları sırf bu pilavı yemek için yeniden geliyor.”
Divriği Pilavı, böylece Sivas'ın turistik cazibe merkezlerinden biri olma yolunda ilerliyor.
Lezzetin sırrı: Emek, sabır ve kısık ateş
Tescilli Divriği Pilavı’nın yapımı incelik ve ustalık gerektiriyor. Özenle seçilen koyun eti, haşlanmış nohut ve kuru üzüm, tereyağında kavrulduktan sonra pirinçle buluşuyor. En önemli adım ise kısık ateşte sabırla pişirme ve dinlendirme süreci.
Fatma Hanım, pilavın o meşhur tane tane ve lezzetli olmasının sırrını tek bir kelimeyle özetliyor: “Sabır.”
“Kısık ateş, tereyağı ve zaman... Acele edersen o lezzet çıkmaz. Pilavın tane tane olması emekten geçer.”
Genellikle üzüm hoşafı eşliğinde servis edilen bu özel pilav, servis edilmeden hemen önce tepsiye ters çevrilerek sunuluyor.
Genç nesillere bir kültür mirası
Geleneksel yemeklere olan ilginin azaldığı günümüzde, Fatma Soydan bu mirası gençlere aktarma sorumluluğu hissediyor.
“Şimdi herkes hazır yemeğe alıştı. Ama ben bu pilavı gençlere göstermek istiyorum. Çünkü Divriği’nin tarihi, kültürü bu tencerenin içinde kaynıyor. Biz yapmazsak, kimse yapmaz.”
Yüzyıllar önce Mengücek Mutfağında doğan Divriği Pilavı, bugün Divriği'nin adı hem mimari eserlerinde hem de tenceresindeki lezzette yankılanan en özel mirası olarak yaşatılıyor.
