Gıda zehirlenmeleri, toplum sağlığını sinsice tehdit eden ancak doğru önlemlerle kolayca engellenebilen ciddi bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. SANKO Üniversitesi Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Meltem Demirci, özellikle ihmal edildiğinde geri dönüşü zor tablolar oluşturan bu halk sağlığı sorununa karşı vatandaşları uyardı. Bakteri, virüs veya parazit içeren besinlerin tüketilmesiyle başlayan bu süreç, genellikle sindirim sistemini doğrudan hedef alıyor.
Sinsi Belirtiler ve Risk Grupları
Gıda zehirlenmesi her zaman aynı şiddette seyretmeyebilir; bazen hafif bir mide bulantısı ile atlatılırken, bazen de acil tıbbi müdahale gerektiren ağır klinik tablolara dönüşebilir. Uzm. Diyetisyen Meltem Demirci, en sık rastlanan belirtiler arasında kusma, ishal, karın ağrısı, halsizlik ve ateşin yer aldığını belirtiyor. Özellikle vücudun susuz kalması (dehidratasyon) belirtilerinin ciddiye alınması gerektiğini vurgulayan uzman, çocukların, yaşlıların, hamilelerin ve kronik hastalığı olan bireylerin bu enfeksiyonlara karşı çok daha hassas olduğunun altını çiziyor.
Mutfakta Yapılan Kritik Hatalar
Hastalığın ortaya çıkmasındaki temel nedenler, aslında günlük yaşamda sıkça yaptığımız ihmallerden kaynaklanıyor. Yeterli ısıda pişirilmemiş et ve yumurta ürünleri, soğuk zinciri bozulmuş süt ürünleri ve yeterince temizlenmemiş sebzeler bu riskin başında geliyor. Ancak belki de en büyük tehlike, pişmiş yemeklerin oda sıcaklığında uzun süre bekletilmesidir. Uzman Demirci, hijyen kurallarına uyulmadan hazırlanan veya servis edilen besinlerin, mikroorganizmaların çoğalması için mükemmel bir ortam hazırladığını ifade ediyor.
Zehirlenmeye Karşı Altın Kurallar
Mutfakta uygulanacak basit ama etkili yöntemlerle bu riskleri minimize etmek mümkün. El hijyeninin en az 20 saniye sabunla sağlanması, çiğ ve pişmiş gıdaların asla aynı kesme tahtasında temas ettirilmemesi hayati önem taşıyor. Ayrıca, pişmiş yemeklerin oda sıcaklığında en fazla 2 saat bekletilip ardından buzdolabına kaldırılması gerekiyor. Sebze ve meyvelerin bol akan suda yıkanması ve hayvansal gıdaların iç sıcaklığının güvenli seviyeye ulaşana kadar pişirilmesi, gıda güvenliğini sağlamanın temel şartı olarak görülüyor. Sivas’ta kış hazırlıklarının ve evde yemek tüketiminin arttığı bu dönemde, bu kurallara uymak sadece bireysel değil, toplumsal sağlığın korunması için de büyük bir gereklilik.
