Sivas'ın Zara ilçesine bağlı Tuzlagözü köyüne ilk kez yolu düşenler, kendilerini tatlı bir şaşkınlığın içinde buluyor. Köye hakim bir tepenin üzerinde görkemli bir minare yükseliyor, ancak etrafında bir cami görünmüyor. Minareyi görüp camiyi aramaya başlayanlar, yaklaşık 150 metre aşağıda, köy meydanında konumlanmış mütevazı bir yapıyla karşılaşıyor. Bu sıradışı mimari, ardında bir asırlık pratik bir zekanın ve toplumsal bir ihtiyacın hikayesini barındırıyor.
Ezan Sesi İçin Bulunan Dâhice Çözüm
Her şey, yaklaşık bir asır önce, köyün coğrafi yapısının bir zorunluluk dayatmasıyla başladı. Köy meydanındaki camiden okunan ezan sesi, arada bulunan kayalık tepe nedeniyle çevre mezralara ve tarlalarda çalışan köylülere ulaşmıyordu. Teknolojinin olmadığı o yıllarda köylüler, ezan sesini tüm köye duyurabilmek için dâhice bir çözüm buldu. Caminin imamı, her vakit namazından önce o sarp tepeye tırmanarak ezanı buradan okumaya başladı.
Köy sakinlerinden Hüseyin Aslan, büyüklerinden dinlediği o günleri, "Büyüklerimiz anlatırdı, şimdiki caminin yerinde eskiden çocukların okuduğu bir medrese varmış. Sonra cami yapıldı ama minaresi yoktu. İmam, her ezan vaktinde o tepeye yürüyerek çıkar, oradan ezan okurdu ki herkes duysun," sözleriyle anlatıyor.
'Minare Burada, Peki Cami Nerede?' Sorusu Artık Bir Gelenek
Zamanla imamın ezan okuduğu bu tepeye önce küçük, daha sonra ise çevre köylerin de duyabilmesi için daha büyük ve bugünkü haliyle görkemli bir minare inşa edildi. Bu durum, köye "çifte minareli köy" gibi esprili bir yakıştırma yapılmasına neden olsa da, asıl ününü "minaresi kayıp cami" olarak kazandı.
Hüseyin Aslan, köye ilk kez gelenlerin yaşadığı şaşkınlığı tebessümle anlatıyor: "Köyümüze ilk defa gelenler minareyi görüyor ama camiyi bulamıyor. Ya bize soruyorlar ya da tesadüfen köyün içinde buluyorlar. En çok duyduğumuz soru ise 'Güzel kardeşim, minare burada ama bunun camisi nerede?' oluyor. Bu artık bizim için bir gelenek haline geldi."
Merkezi ezan sistemine geçilmesiyle birlikte imamın tepeye tırmanma zorunluluğu ortadan kalksa da, bu sıra dışı yapı, Tuzlagözü köyünün en belirgin simgesi ve ziyaretçiler için bir merak unsuru olmaya devam ediyor. Minare ve caminin bu tatlı ayrılığı, zorluklar karşısında üretilen pratik çözümlerin en güzel mimari örneklerinden biri olarak Sivas'ta varlığını sürdürüyor.