Dünyayı Sarsan Felaketler: Tarihe Geçen En Büyük 10 Deprem
Yer kabuğundaki devasa plakaların ani ve şiddetli bir şekilde kırılmasıyla ortaya çıkan depremler, gezegenimizin en korkutucu doğa olaylarıdır. Özellikle 7 ve üzeri büyüklüğe ulaştıklarında, arkalarında büyük bir yıkım ve onarılamaz acılar bırakırlar. Tarih boyunca sayısız deprem yaşanmış olsa da bazıları, devasa güçleriyle insanlığın hafızasına kazınmıştır.
İşte 2024 yılına kadar kaydedilmiş, yeryüzünü en şiddetli şekilde sarsan 10 büyük deprem ve bu listede Türkiye'yi derinden sarsan 2023 Kahramanmaraş depreminin yeri.
1. Şili, 22 Mayıs 1960 (9,5 Büyüklüğünde) Tarihin gördüğü en güçlü sarsıntı olan Büyük Şili Depremi, tam 9,5 büyüklüğündeydi. Bu muazzam enerji, Pasifik Okyanusu'nda dev tsunamiler yaratarak dalgaların 14 farklı ülkenin kıyılarına vurmasına neden oldu. Felaket, yaklaşık 6 bin insanın hayatını kaybetmesiyle sonuçlandı.
2. Alaska, ABD, 28 Mart 1964 (9,2 Büyüklüğünde) Listenin ikinci sırasındaki bu dev sarsıntı, Alaska'yı tam üç dakika boyunca salladı. 9,2 büyüklüğündeki deprem, tetiklediği tsunamilerle birlikte 128 kişinin ölümüne ve o dönemin parasıyla 311 milyon dolarlık büyük bir maddi hasara yol açtı.
3. Endonezya, 26 Aralık 2004 (9,1 Büyüklüğünde) Hint Okyanusu'nda gerçekleşen ve 10 dakikayı aşan süresiyle hafızalara kazınan bu deprem, modern zamanların en büyük trajedilerinden birine neden oldu. 9,1'lik sarsıntının yarattığı tsunami dalgaları 14 ülkeyi vurdu, 230 bin kişinin ölümüne ve 1,7 milyon insanın evsiz kalmasına sebep oldu.
4. Japonya, 11 Mart 2011 (9,1 Büyüklüğünde) Japonya'yı vuran 9,1 büyüklüğündeki Tōhoku depremi, yaklaşık 6 dakika sürdü. Depremin Pasifik Okyanusu'nda tetiklediği dev tsunami dalgaları, ülkenin doğu kıyılarını yerle bir etti. Bu çifte felaket, 18 bin kişinin hayatına mal olurken, 360 milyar dolarlık rekor bir ekonomik hasar bıraktı.
5. Kamçatka, Rusya, 4 Kasım 1952 (9,0 Büyüklüğünde) Rusya'nın uzak doğusundaki Kamçatka Yarımadası'nda meydana gelen 9,0 büyüklüğündeki bu deprem, devasa bir tsunami oluşturdu. Felaket sonucunda 2.336 kişi yaşamını yitirdi.
6. Şili, 27 Şubat 2010 (8,8 Büyüklüğünde) Şili, bu listede ikinci kez yer alarak dünyanın en sismik bölgelerinden biri olduğunu bir kez daha gösterdi. 8,8 büyüklüğündeki deprem ve ardından gelen tsunami, 525 kişinin ölümüne ve 30 milyar dolarlık ciddi bir maddi kayba neden oldu.
7. Ekvador – Kolombiya, 31 Ocak 1906 (8,8 Büyüklüğünde) İki ülkenin sınırında meydana gelen 8,8 büyüklüğündeki bu şiddetli deprem, büyük bir tsunamiyi tetikledi. Deprem ve tsunaminin ortak yıkımı sonucunda yaklaşık bin kişi hayatını kaybetti.
8. Alaska, ABD, 4 Şubat 1965 (8,7 Büyüklüğünde) Alaska, listedeki yerini bir kez daha aldı. 8,7 büyüklüğündeki bu depremin tetiklediği tsunami neyse ki büyük yerleşim yerlerini etkilemedi ve can kaybı 5 kişi ile sınırlı kaldı.
9. Sumatra, Endonezya, 28 Mart 2005 (8,6 Büyüklüğünde) 2004'teki büyük felaketten sadece birkaç ay sonra Endonezya'nın Sumatra Adası bir kez daha şiddetle sarsıldı. 8,6 büyüklüğündeki deprem ve oluşan tsunami, bin 313 kişinin daha hayatını kaybetmesine yol açtı.
10. Kahramanmaraş, Türkiye, 6 Şubat 2023 (7,7 ve 7,6 Büyüklüğünde) "Asrın felaketi" olarak nitelendirilen bu olayda, Kahramanmaraş merkezli olarak dokuz saat arayla 7,7 ve 7,6 büyüklüğünde iki yıkıcı deprem meydana geldi. 11 ili doğrudan etkileyen bu sarsıntılar, 45 binden fazla insanın ölümüne neden oldu ve bölgede 11 bini aşkın artçı sarsıntı kaydedildi.
Yakın Tarihten Bir Not
2024 yılının en şiddetli sarsıntısı ise 3 Nisan'da Tayvan'da yaşandı. En az 7,2 olarak ölçülen depremde dokuz kişi hayatını kaybetti.
