Sivas’ta 56 yıldır tuz sektöründe bulunan, bu işi dedesinden devralan Bünyamin Sefa Yılmaz, tuz rezervi oldukça fazla olan Sivas’ta çıkarılan kaynak tuzunu ve bu tuzun değerini Bizim Sivas mikrofonlarına anlattı.
Sivas’ın tuz şehri olduğunu ve dünyanın en kıymetli tuzlarının Sivas’tan çıktığını söyleyen Yılmaz, “Sivas’ta en fazla tuz Zara ilçemizden çıkıyor. Bu bölgeden çıkan tuzlar çok sayıda minareli de içinde barındırıyor.” dedi.
Sivas il genelinde 9 tane tuzla bulunduğunu söyleyen Yılmaz, “Yerin altından çıkarılan tuzlu sular hazırlanan özel havuzlarda buharlaştırılır ve bu şekilde kaynak tuzu elde edilir.” İfadelerini kullandı.
Elektrik Yokken Tuzla
Tuz satışı yapan Bünyamin Sefa Yılmaz, “Eskiden köylerde elektrik yokken, korunması gereken ürünleri bu tuzlara gömerek koruyorlardı.” dedi.
Kaya tuzunun aslında taş kütlesi halinde bulunduğunu, çeşitli işlemlerden geçtikten sonra sofralarımıza geldiği halini aldığını söyleyen Yılmaz, kaya tuzu ve kaynak tuzunu birbirinden ayıran noktayı, “Kaynak tuzu, kaya tuzlarının aralarından akarak yeraltı sularına karışan tuzlu sulardır. Doktorlar vesaire kaynak tuzunu kaya tuzu olarak adlandırıyorlar.
Bunun sebebi ise kaynak tuzunun da kaya tuzu gibi taneli olmasıdır. Vatandaşlar bize gelip kaya tuzu dediklerinde biz yeraltı kaynak tuzunu sorduklarını anlıyoruz. Kaya tuzu zaten işlemden geçmeden yenmez fakat Sivas’ta çıkarılan kaynak tuzlarımız büyük bir işlemden geçmeden hazır halde üretiliyor.” şeklinde açıkladı.
Türkiye’de 36 Adet Kaynak Tuzu Üreten Tuzla Bulunuyor
Türkiye’de 36 adet kaynak tuzu üretilen tuzla olduğunu söyleyen Sivaslı tuz satıcısı Bünyamin Sefa Yılmaz, “Her tuzlanın kendine has bir özelliği vardır. Mesela tuzlalardan çıkan tuzların renkleri genellikle birbirinden farklı olur. Bunun sebebi ise yeraltı sularına ulaşana kadar süzüldükleri kayalardan, topraktan aldıkları minerallerle alakalıdır. Kaynak tuzunun aldığı renkler genlikle, kahverengi, bej, sarı, beyaz tonlarıdır.” İfadelerini kullandı.
Kaynak Tuzu Üretimi Zahmetli Bir İş
Kışın yerin altından çıkarılan kaynak tuzunun yazın sıcak havalarda zemini kil ile kaplanan havuzlarda buharlaştırıldığını söyleyen Yılmaz, “Havuzun temelini tuz ve kil ile sıvamak oldukça zahmetli bir iştir. Temeli kil ile sıvanır ve tuz kirlenmesin diye zeminine taş döşenir.
Kimi işletmeler havuz zemininde muşamba kullanmaya başlamış olsa da halen kil zeminli havuzlarda kaynak tuzu üreten işletmeler de var.” diyerek; kaynak tuzunun çıkarılması ve üretilmesinin tamamen insan gücü ile olduğunu ifade etti.
Hamo Tuzunun Eşsizliği
Sivas’ın Zara ilçesinin Kardere Köyü’nden çıkarılan sarı renkteki Hamo kaynak tuzunun dünyada eşi benzeri olmadığını söyleyen Yılmaz, “Hamo tuzunun içerisinde 84 ayrı mineral bulunuyor. Sivas ilimiz bu yönden çok şanslı. Dünyadaki en kıymetli tuzlar buradan çıkıyor.
Sizin için yol arkadaşı ne anlam ifade ediyor? Eşiniz, en yakın dostunuz veya çocukluk arkadaşınızı mı?
Sivaslı tespihçi Hasan Barış, onu ölümden kurtaran çantasının ve yürüdüğü yüzlerce kilometre yolun hikayesini ilk olarak Bizim Sivas mikrofonlarına anlatıyor.
