Türkiye’de emeklilik hayali kuran milyonlarca çalışan için umut verici gelişmeler yaşanıyor. 1998 ile 2009 yılları arasında SGK girişi olanlara yönelik erken emeklilik kapısı aralanıyor.
Prim günü ve hizmet süresini tamamlamış olan vatandaşlar için yaş şartı önemli bir engelken, bazı özel düzenlemelerle bu şartlar esnetilebiliyor. Uzmanlar, sigortalılara emeklilik sürecini öne çekebilecek 8 farklı yasal hakkı sıralayarak, bu fırsatları değerlendirenlerin 47, 48, 49 hatta 50 yaşında emekli olabileceğini belirtiyor.
Doğum ve Askerlik Borçlanmasıyla Süre Avantajı
Kadın çalışanlar için en büyük avantajlardan biri doğum borçlanması. 3 çocuğa kadar doğum sonrası borçlanma yapılabiliyor ve bu sayede toplam 2.160 gün (yaklaşık 6 yıl) kazanılabiliyor. Bu hak, hem prim süresine katkı sağlıyor hem de emeklilik yaşını düşürüyor.
Erkekler ise askerlik borçlanmasıyla avantaj elde edebiliyor. Askerlik süresi sigorta başlangıç tarihinden önce gerçekleştiyse, bu süre borçlanılarak işe giriş tarihi öne çekilebiliyor. Böylece emeklilik yaşı düşürülürken, bazı kişiler EYT kapsamına bile girebiliyor.
Kısmi Emeklilik ve Engelli Hakları
9 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar için “kısmi emeklilik” fırsatı halen geçerli. Kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşını doldurmuşsa, 15 yıl sigortalılık ve 3.600 gün primle emekli olabiliyor. Bu hak, 1999 sonrası için 25 yıl sigortalılık ve 4.500 gün prime çıkarılmış durumda.
En az %40 oranında engeli olan çalışanlar ise vergi indirimi yoluyla erken emeklilik hakkına sahip. 15 yıl ve 3.600 gün şartıyla, yaşa bakılmaksızın emeklilik mümkün oluyor. Ayrıca engelli emekliler, emekli olduktan sonra çalışmaya devam edebiliyor ve maaşlarında herhangi bir kesinti yaşanmıyor.
Yıpranma Payı ve Malulen Emeklilikle Yaş Şartı Geriye Çekiliyor
Ağır iş kollarında görev yapan çalışanlar (madenciler, gazeteciler, gemi adamları gibi) “yıpranma hakkı” ile ek süre kazanabiliyor. Bu kişiler, çalıştıkları süre üzerinden fazladan prim günü elde ederken, yaş şartı da bu sürenin yarısı kadar azaltılıyor.
Çalışırken iş gücünün %60’ını kaybedenler ise “malulen emeklilik” hakkından faydalanabiliyor. En az 1.800 gün primi olan bu kişiler yaş şartına tabi olmadan emekli ediliyor. Ancak malulen emekli olanların tekrar çalışmaları durumunda maaşları kesiliyor.
SGK Girişi 1998–2009 Arası Olanlara Büyük Fırsat
Sosyal Güvenlik Kurumu’na 1998 ile 2009 yılları arasında kayıt yaptırmış olanlar, yukarıda sıralanan erken emeklilik formüllerinden bir veya birkaçını bir arada kullanarak emeklilik yaşını ciddi şekilde düşürebiliyor. En çok tercih edilen yöntemler arasında doğum ve askerlik borçlanmaları, engelli indirimi, malulen emeklilik ve kısmi emeklilik yer alıyor. Bu sayede, birçok kişi emekliliğe daha erken adım atma şansı yakalıyor.
Bu avantajlardan faydalanmak isteyenlerin SGK ile iletişime geçerek durumlarını detaylı şekilde değerlendirmeleri tavsiye ediliyor.
