Sivas’ın dizi ve filmlere sıkça konu olan ve dayanışmayı simgeleyen ağırlama halayı, yanlış oynandığı iddialarıyla yeniden gündeme geldi. Sivas İl Genel Meclisi Başkanı Mehmet Şarkışla’nın, özellikle düğünlerde ve bazı dizi sahnelerinde kullanılan figürlerin kültürü yansıtmadığı yönündeki çıkışı üzerine, halk oyunu uzmanları peş peşe açıklamalarda bulundu.
Meclis toplantısında konuşan Şarkışla, ağırlama halayının özünde dayanışma ve saygı bulunduğunu hatırlatarak, özellikle başkişinin ayak tabanını karşı tarafa göstermesinin kabul edilemez olduğunu belirtti. “Sivas ağırlaması açık havada davul zurna ile, kapalı alanda ise tef ve sazla oynanır. İnsanlara ayak tabanı göstermek bizim kültürümüzde yoktur. Bu ekiplerdeki hocalar, gençleri uyarmalıdır” diyerek yanlış figürlere dikkat çekti.
Şarkışla’nın açıklamalarını destekleyen bir değerlendirme de Eğitim Sanat Folklor Akademisi Dernek Başkanı Özcan Keskinden geldi. Keskin, son yıllarda özellikle düğünlerde abartılı hareketlerin yaygınlaştığını ifade ederek, “Oyunumuzun genetiğinde yer alan bayılma figürü, denge sağlayan önemli bir unsurdur. Ancak bunun bozulmuş, abartılmış hâlleri kültürümüze zarar veriyor. Halk oyuncuları olarak kimseye yanlış bir hareketle oyunumuzu sergileme lüksümüz olamaz” dedi.
Keskin, hem doğru hem de yanlış figürleri uygulamalı olarak göstererek tartışmaya netlik kazandırdı:
“Bayılma hareketinin doğru yapılmış hâli ile günümüzdeki abartılı versiyonları arasında büyük fark var. Bu da halk oyunları camiasının kanayan yarasıdır.”
Halk Oyunları Araştırmacısı Ziya Soybayraktar ise tartışmanın çıkış noktasının bazı film sahneleri olduğunu belirtti. Soybayraktar, ağırlama halayında ayak uzatma ve karşıya taban gösterme gibi hareketlerin bulunmadığını vurgulayarak şunları söyledi:
“Mehmet Şarkışla hocamızın ifade ettiği gibi, bu figürler oyunun özünde yoktur ve karşı tarafa saygısızlıktır. Bayılma kısmı dans uzmanlarına göre bir denge şaheseridir. Bu bölüm abartıya kaçmadan, ritmik ölçü içinde yapılmalıdır. Abartıldığında hem dansın ruhu hem de kültürün saygınlığı zedelenir.”
Soybayraktar ayrıca bu figürün kökenine de dikkat çekti:
“Bayılma formatı, Cezayir ve Arnavut danslarında da görülür. Kelkit Vadisi bölgesindeki bazı halaylarda benzer uygulamalar vardır fakat abartı asla olmaz.”
Uzmanların açıklamalarıyla birlikte Sivas’ın kültürel değerlerinden biri olan ağırlama halayının doğru şekilde öğretilmesi ve yaşatılması gerektiği bir kez daha vurgulanmış oldu.
