Yazın kavurucu sıcaklarında serin sulara kendini bırakmak herkesin hayali. Ancak bu hayal, bir anlık dikkatsizlik ve cesaret gösterisiyle hayatınızın en büyük kabusuna dönüşebilir. Derinliği bilinmeyen bir havuza ya da denize yapılan estetik bir balıklama atlayış, sizi ömür boyu tekerlekli sandalyeye veya yatağa mahkum bırakabilir. Memorial Antalya Hastanesi’nden Prof. Dr. Mahmut Akyüz, her yıl yüzlerce genci etkileyen bu sinsi tehlikeye karşı hayati uyarılarda bulundu.
"FELÇ RİSKİYLE KARŞI KARŞIYASINIZ"
Sıcak havanın rehavetiyle derinlik faktörünün göz ardı edildiğini belirten Beyin, Sinir, Omurga ve Omurilik Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Mahmut Akyüz, "Derinliği bilinmeyen sulara yapılan balıklama atlayışlar, başın havuz zeminine veya denizde bir kayaya çarpması sonucu boyun omurlarında kırılmalara neden olur. Bu durum, omuriliğin zedelenmesiyle kişiyi anında felç riskiyle karşı karşıya bırakır," dedi. Özellikle 15-25 yaş arası genç erkeklerde sık görülen bu kazaların, her yıl yaklaşık 500 kişinin hayatını kararttığını vurguladı.
OMURİLİKTEKİ HASAR GERİ DÖNÜŞSÜZ OLABİLİR
Peki o bir saniyelik çarpma anında vücutta neler oluyor? Prof. Dr. Akyüz, süreci şöyle açıklıyor: "Başın sert zemine çarpmasıyla boyun omurgası aniden ve şiddetle zorlanır. Bu durum, milyonlarca sinir hücresi barındıran omurilik demetinde hasara yol açar. Omurilikteki sinir hücrelerini onarmak neredeyse imkansızdır. Eğer hasar tam ise, kişi duyu ve hareket yeteneğini tamamen kaybeder. Kısmi hasarlarda ise derecesine göre hareket kayıpları, bağırsak ve böbrek gibi iç organlarda fonksiyon bozuklukları ortaya çıkabilir."
TEK RİSK BALIKLAMA DEĞİL: 'ÇİVİLEME' TEHLİKESİ
Birçok kişinin daha güvenli zannettiği ve "çivileme" olarak bilinen ayak üstü atlama tekniğinin de masum olmadığını belirten Prof. Dr. Akyüz, "Zemine kontrolsüz bir şekilde ayaküstü çakılmak; topuk, kalça, bel ve sırt omurlarında ciddi kırıklara yol açabilir. Tıpkı balıklama atlayışta olduğu gibi, bu tür kırıklar da kalıcı sakatlıklara neden olabilir," diyerek tehlikenin boyutuna dikkat çekti.
KAZA ANINDA ASLA BUNU YAPMAYIN!
Bu tür bir kazaya şahit olunduğunda yapılacak ilk yardımın, yaralının kaderini belirlediğini söyleyen Akyüz, en kritik kuralı şöyle özetledi: "Yanlış müdahale felç riskini artırır."
ASLA YAPMAYIN: Yaralıyı baş aşağı çevirerek silkelemek veya su yuttuğu düşüncesiyle sırtına vurmak gibi yöntemler kesinlikle uygulanmamalıdır. Bu hareket, kırık bir omuriliği tamamen koparabilir.
MUTLAKA YAPIN: Yaralı mümkün olduğunca az hareket ettirilmelidir. Sudan çıkarılırken baş-boyun-gövde ekseni bozulmamalı, sert bir sedye kullanılmalıdır. Nefes almasını engelleyen bir cisim varsa ağzı temizlenmeli ve acil olarak 112'den yardım istenmelidir.
ATLAMA, ÖNCE KONTROL ET!
Bu yıkıcı kazaları önlemenin çok basit olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Mahmut Akyüz, herkesin aklında tutması gereken önlemleri sıraladı:
-
Atlayacağınız suyun derinliğini mutlaka önceden kontrol edin.
-
Bulanık ve dibi görünmeyen sulara asla atlamayın.
-
"Sığ suya atlamak tehlikelidir" uyarı levhalarını dikkate alın.
-
Dalgalı sularda derinliğin anlık olarak değişebileceğini unutmayın.
-
Alkol veya uyuşturucu madde etkisindeyken suya girmeyin ve atlamayın.