Sivas’ın en işlek noktalarından biri olan Atatürk Caddesi, son yıllarda büyük ancak sessiz bir değişime ev sahipliği yapıyor. Şehre son 10 yıl içerisinde sık gelmeyen misafirler için bu değişim son derece çarpıcıyken, Sivas’ta yaşayan ve her gün bu caddeyi arşınlayan vatandaşlar, yaşanan dönüşümün farkında bile değil. Hayatın olağan akışı içinde kanıksanan bu durum, aslında şehrin ticari ve sosyal hafızasında önemli bir kırılmayı işaret ediyor.
Teknolojinin hayatımızın her alanına sirayet etmesiyle birlikte; yemekten giyime, market alışverişinden fatura ödemelerine kadar pek çok ihtiyacımız dijital platformlara taşındı. Dijitalleşen dünyanın sunduğu bu konfor alanı, Sivas’ın şehirlerarası ulaşım kültürünü ve caddelerin fiziki yapısını da derinden etkilemeye başladı.
Teknoloji Geleneksel Biletçiliği Yutuyor
Bu dijital göçün en somut örneği, şehirlerarası ulaşım sektöründe yaşanıyor. Bir zamanlar Atatürk Caddesi üzerinde yan yana dizilen, vitrinleri sefer saatleriyle dolu olan Sivas’ın yerli otobüs firmalarına ait bilet satış ofisleri, teknolojiye yenik düşerek birer birer kapanıyor. Vatandaşların artık fiziki bir ofise gitmek yerine, akıllı telefonlarındaki uygulamalar üzerinden saniyeler içinde bilet alabilmesi, cadde üzerindeki bu işletmelerin sonunu hazırladı.
Gelinen noktada, Sivas Otobüs Terminali içerisindeki gişeler haricinde, şehir merkezinde otobüs bileti satan işletme sayısı yok denecek kadar azalmış durumda. Dijital çağın getirdiği "doğrudan işlem" kolaylığı, geleneksel bilet satış yöntemlerini rafa kaldırırken, caddenin silüetini de değiştiriyor.
Maliyetler ve Kiralar Bel Büküyor
Kapanmaların tek sebebi sadece dijitalleşme değil. İşletmeleri zora sokan ekonomik parametreler de bu süreci hızlandırıyor. Atatürk Caddesi gibi prestijli bir lokasyonda ofis tutmanın getirdiği yüksek kira bedelleri, firmaların belini büken en büyük kalemlerden biri. Buna ek olarak, bilet satışlarında yaşanan düşüşler ve ofislerin işletme giderleri, firmaları radikal kararlar almaya itiyor.
Öte yandan, artan mazot maliyetleri doğrudan bilet fiyatlarına yansıyor. Yüksek bilet fiyatları karşısında vatandaşın alım gücünün zorlanması, firmaların şehir merkezindeki "ekstra" olarak gördükleri şubeleri kapatmalarına neden oluyor. Firmalar, karlılıklarını koruyabilmek adına merkez ofisleri devreden çıkarıp, operasyonlarını terminal ve dijital kanallar üzerinden yürütmeyi tercih ediyor.
YHT Dengeleri Altüst Etti
Sivas’ta bu değişimin en büyük hızlandırıcısı ise hiç şüphesiz 2023 yılında hizmete giren Ankara-Sivas Yüksek Hızlı Tren (YHT) hattı oldu. YHT'nin seferlerine başlamasıyla birlikte şehirlerarası ulaşımda kartlar yeniden dağıtıldı. Artan akaryakıt maliyetleri nedeniyle yükselen otobüs bileti fiyatlarının, neredeyse YHT bilet fiyatları ile yarışır hale gelmesi, vatandaşı kaçınılmaz bir tercihe yöneltti.
Daha hızlı, daha konforlu ve neredeyse aynı maliyetle seyahat etme imkanı bulan vatandaşlar, otobüs yerine YHT’yi tercih etmeye başladı. Bu talep kayması, otobüs firmalarının şehir içi satış ofislerini işlevsiz hale getiren son darbe oldu. Atatürk Caddesi’ndeki o eski kalabalık bilet kuyrukları artık tarih olurken, Sivas modern ulaşım ve dijitalleşme ile yeni bir döneme resmen giriş yaptı.
