Sivas’ın Zara ilçesine bağlı Ütük köyünde 10 yıldır ata tohumu kuru fasulye yetiştiren Enes Dursun Yılmaz, modern tarıma inat geleneksel yöntemlerle üretim yapıyor. Emekli olduktan sonra toprağa dönen Yılmaz, “doğal üretimin lezzeti doğallıktan gelir” anlayışıyla, yüz yıllık savurma makinesi ve kendi icadı eleme sistemiyle üretimini sürdürüyor.
Yılmaz, kuru fasulyelerini hasat ettikten sonra otundan ayırmak için yaklaşık bir asırlık savurma makinesini kullanıyor. Bu makineyi 8 yıl önce yeniden çalışır hale getiren üretici, “Eskiden bu makineler her köyde vardı. Şimdi yerlerini patoslar aldı ama patoslar fasulyeyi kırıyor. Savurma makinesi ise hem daha temiz hem de fasulyeyi koruyor” dedi.
Yılmaz, fasulyelerin harman sonrası bu makineden geçirilerek tanelerinin ayrıldığını, ardından boyutlarına göre kendi yaptığı eleme makinesinde ayrıştırıldığını belirtti.
Yaklaşık beş yıl önce tasarladığı bu makineyi kardeşiyle birlikte ürettiklerini anlatan Yılmaz, “Önce manuel çalışıyordu, geçen yıl elektrikli motor taktık. Artık daha hızlı ve kolay şekilde iri ve küçük fasulyeleri ayırabiliyoruz” diye konuştu.
Ütük köyünde “kuskus fasulyesi” olarak bilinen bu ürün, Türkiye genelinde “şeker fasulyesi” adıyla tanınıyor. Tamamen ilaçsız, gübresiz ve doğal yöntemlerle yetiştirilen ata tohumu fasulyeler, açık alanda kurutulduktan sonra tüketime hazırlanıyor.
Yılmaz, yılda ortalama 1 ton kuru fasulye ürettiğini, kardeşinin ise 5 tona kadar üretim yaptığını belirtti. Ancak en büyük sorunlarının pazarlama olduğunu vurguladı. “Fasulye işi çok zahmetli. Ekimi, çapası, sulaması derken büyük emek istiyor. Ama emeğimizin karşılığını alırsak bütün yorgunluk bitiyor” ifadelerini kullandı.
Zara Ziraat Odası Başkanı Zeki Şimşek ise köyde yapılan üretimi yerinde inceledi. Şimşek, “Ütük fasulyesi bizim çocukluğumuzdan beri bildiğimiz çok kıymetli bir ürün. Çiftçiler tamamen doğal yöntemlerle üretim yapıyor. Eski harman makinelerini yeniden kullanıma kazandırmışlar. Fakat bu değerli ürünün en büyük sıkıntısı pazarlama. Ütük fasulyesinin lezzetini tadan herkes farkını anlayacaktır. Yeter ki tanıtımı yapılsın” dedi.
Doğallığı, dayanıklılığı ve lezzetiyle öne çıkan Ütük fasulyesi, Sivas’ın bereketli topraklarında geleneksel üretim anlayışını geleceğe taşımaya devam ediyor.
