Okul zilleri yeniden çalmaya başladı. Milyonlarca öğrenci için yeni bir başlangıcın heyecanı yaşanırken, bazı evlerde sabahlar gözyaşı ve "Okula gitmek istemiyorum!" krizleriyle geçiyor. Peki, bu durum sadece bir çocuk kaprisi mi, yoksa ardında çok daha derin nedenler mi yatıyor? Konunun uzmanı Pedagog Rukiye Doğan, ailelerin farkında olmadan yaptığı hataların çocukları okuldan nasıl soğuttuğunu ve bu durumu tersine çevirmenin yollarını açıkladı. Doğan'a göre çözüm, sandığımızdan daha yakınımızda olabilir.
Okul Reddi: Sadece Bir İnatlaşma Değil, Bir Sinyal
Pedagog Rukiye Doğan, okulun sadece derslerden ibaret bir yer olmadığının altını çizerek, "Okul, bir çocuğun sosyal ve duygusal kimliğini inşa ettiği en önemli merkezdir. Bu merkeze gitmeyi reddetmesi, aslında bize bir şeylerin yolunda gitmediğini anlatan bir sinyaldir," dedi. Literatürde "okul reddi" olarak tanımlanan bu durumun, öğrencinin hem akademik geleceğini hem de ruh sağlığını tehdit ettiğini belirtti.
Peki, bu reddin arkasında ne var? Doğan'a göre nedenler oldukça çeşitli: akranları tarafından dışlanma korkusu (akran zorbalığı), başaramama endişesi (sınav kaygısı), öğretmeniyle kuramadığı sağlıksız bir ilişki ve hatta aileden kopma korkusu (ayrılık kaygısı).
Her Şeyin Kilit Noktası: Aile Aynası
Pedagog Doğan, sorunun kökenine inerken en belirleyici faktörün altını çiziyor: Ebeveyn tutumları. Çocuğun okula uyum sürecinin, adeta aile içinde yaşananların bir yansıması olduğunu vurgulayan Doğan, ünlü psikolog Baumrind’in ebeveynlik stilleri üzerinden ailelere kritik bir ayna tuttu:
-
"Benim Dediğim Olacak" Diyen Otoriter Aileler: Bu ailelerde yetişen çocuklar, katı kurallar ve düşük sevgi gösterimi nedeniyle okula karşı kaygılı ve isyankâr bir tutum sergileyebiliyor.
-
"Aman Çocuğum Üzülmesin" Diyen Aşırı Koruyucu Aileler: Çocuğun yerine kararlar alan, her sorununu çözen bu ebeveynler, farkında olmadan okula tek başına adapte olamayan, bağımlı ve kaygılı bireyler yetiştiriyor.
-
"Ne Hali Varsa Görsün" Diyen İhmalci Aileler: Rehberlik ve duygusal destekten yoksun büyüyen çocuklar, okulda uyum güçlüğü ve akademik başarısızlıkla yüzleşiyor.
-
"Yanındayım ve Sana Güveniyorum" Diyen Demokratik Aileler: İşte sihirli formül burada! Çocuğuna sevgi gösteren, net sınırlar koyan ama aynı zamanda ona rehberlik eden destekleyici ailelerin çocukları, okulu güvenli ve keyifli bir alan olarak görüyor. Bu çocuklar hem daha başarılı hem de daha mutlu oluyor.
Peki, Ne Yapmalı? İşte Adım Adım Çözüm Yolları
Pedagog Rukiye Doğan, bu zorlu süreci yönetmek için ailelere ve eğitimcilere somut önerilerde bulundu:
-
Öğretmenle Müttefik Olun: Okulla savaşmak yerine iş birliği yapın. Öğretmenle kuracağınız düzenli ve samimi bir iletişim, sorunları büyümeden çözmenizi sağlar.
-
Duygularını Dinleyin, Yargılamayın: Çocuğunuzun "okula gitmek istemiyorum" demesinin altındaki kaygıyı anlamaya çalışın. Onu dinleyin ve duygularını anladığınızı hissettirin.
-
Başarıyı Ödüllendirin: Sadece notları değil, çabasını ve küçük başarılarını da takdir edin. Öğrenmeyi keyifli bir keşif yolculuğuna dönüştürün.
-
Profesyonel Destekten Çekinmeyin: Eğer okul reddi durumu uzun süredir devam ediyor ve başa çıkamıyorsanız, bir uzmandan yardım almak en doğru adımdır.
Sözlerini, "Her çocuk kendi hızında uyum sağlar. Önemli olan sabırlı ve destekleyici olmaktır," diyerek noktalayan Doğan, ailelerin ve öğretmenlerin ortak çabasının en büyük farkı yaratacağını belirtti: "Birlikte hareket ederek, o küçük adımlarla çocuğunuzun hayatında devasa farklar yaratabiliriz."
