Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, mülkünü satmak isteyen ancak kiracısının potansiyel alıcılara evi göstermesine engel olması nedeniyle mağdur olan ev sahiplerini sevindirecek, emsal niteliğinde bir karara imza attı. Yüksek Mahkeme, bu gibi durumlarda mahkemelerin, kiracının da menfaatlerini gözeterek "ihtiyati tedbir" yoluyla evin gösterilmesine karar verebileceğine hükmetti. Bu karar, yıllardır süren hukuki bir tartışmayı sonlandırdı.
Farklı Mahkemeler Farklı Kararlar Veriyordu
Bugüne kadar, kiracının satılacak mülkü göstermeye yanaşmadığı durumlarda bölge adliye mahkemeleri arasında bir görüş ayrılığı bulunuyordu. Ankara, Antalya ve Konya gibi illerdeki mahkemeler, yargılama sürelerinin uzunluğunu ve mal sahibinin ciddi bir zarara uğrama ihtimalini göz önünde bulundurarak ihtiyati tedbirle evin gösterilmesine izin verirken; İstanbul, İzmir ve Sakarya gibi illerdeki mahkemeler ise "davanın esasını çözer nitelikte tedbir kararı verilemeyeceği" gerekçesiyle bu talepleri reddediyordu. Bu durum, ülke genelinde bir hukuk karmaşasına neden oluyordu.
Bir Avukatın Kendi Davası Emsal Oldu
Bu hukuki düğümü çözen süreç, İstanbul Barosu üyesi Avukat Fatih Karamercan'ın kendi başına gelen bir olayla başladı. İzmir'de bulunan bir bürosunu satışa çıkaran Karamercan, kiracılarının mülkü alıcılara gösterme konusunda zorluk çıkarması üzerine önce arabulucuya gitti. Anlaşma sağlanamayınca İzmir 8. Sulh Hukuk Mahkemesi'nde dava açarak, evin alıcılara gösterilmesi için ihtiyati tedbir kararı talep etti. Ancak hem yerel mahkeme hem de İzmir Bölge Adliye Mahkemesi bu talebi reddetti.
Bunun üzerine Avukat Karamercan, farklı bölge adliye mahkemeleri arasındaki karar uyuşmazlığının giderilmesi için Yargıtay'a başvurulmasını talep etti. Talebi yerinde gören İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulu, dosyayı Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'ne taşıdı.
Yargıtay Son Noktayı Koydu: "Hakka Ulaşma Kolaylaştırılmalı"
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, verdiği tarihi kararda; Türkiye'deki yargılama sürelerinin uzunluğu, mülkiyet hakkının kutsallığı, kiraya verenin gecikme sebebiyle potansiyel alıcıları kaçırma ve ciddi bir zarara uğrama ihtimali gibi nedenlerle, adil yargılanma hakkı kapsamında "hakka ulaşmanın kolaylaştırılması" gerektiğini vurguladı. Yüksek Mahkeme, bu gerekçelerle, şartları oluştuğunda ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmesi gerektiğine hükmetti.
Milyon Dolarlık Kayıpların Önüne Geçecek
Kararı değerlendiren Avukat Fatih Karamercan, "Kiracıların uygulamada, mal sahiplerini zora sokacak şekilde kiralananı göstermeme konusunda sürekli bahaneleri oluyordu. Özellikle büyük fabrikalar gibi mülklerde bu yüzden milyon dolarlık kayıplar yaşanıyordu. Bu kararla artık bu gibi keyfiyetlerin ve kayıpların önüne geçilerek, mahkeme yoluyla hızlı bir şekilde kiralananın gösterilmesine izin verilecektir. Bu şekilde hem alıcılar hem satıcılar zarar görmeyecek" dedi.
