Türkiye'nin aktif fay hatları üzerinde bulunması ve son yıllarda yaşanan büyük depremler, toplum psikolojisi üzerinde derin izler bırakmaya devam ediyor. Son dönemde pek çok vatandaşın, herhangi bir sarsıntı olmamasına rağmen "sallanıyormuş" hissi yaşaması, uzmanları harekete geçirdi. Literatürde "Hayalet Deprem Sendromu" olarak tanımlanan bu durum, yaşam kalitesini ciddi oranda düşürüyor. Uzman Psikolog Dilruba Işın, bu sendromun belirtilerini ve başa çıkma yöntemlerini anlattı.
"Aklımı mı Yitiriyorum?" Korkusu Yaşanıyor
Türkiye'de Binlerce Kişide Görüldü! Deprem Olmadan Yaşanan O Sarsıntının Tıptaki Adı Ne? #deprem #sivas #sondakika pic.twitter.com/VZVfhZziiF
— Bizim Sivas Gazetesi (@bizimsivascomtr) November 21, 2025
Uzman Psikolog Dilruba Işın, kişide nörolojik, biyolojik veya fizyolojik herhangi bir sorun bulunmamasına rağmen baş dönmesi, denge kaybı ve düşme hissi gibi belirtilerin görülebildiğini vurguladı. Işın, "Hiçbir şey sallanmasa bile eşyalar titreşiyormuş gibi hissediyoruz. Bu durum, kişiyi yoğun bir kaygı ve panik haline sürüklüyor. Vatandaşlar zaman zaman 'Aklımı mı yitiriyorum?' düşüncesiyle büyük bir kafa karışıklığı yaşayabiliyor" diyerek sendromun yarattığı psikolojik baskıya dikkat çekti.
Sinir Sistemi "Güvende Değilsin" Mesajı Veriyor
Bu sendromun temelinde sinir sisteminin aşırı uyarılmasının yattığını belirten Işın, mekanizmayı şu sözlerle açıkladı: "Sinir sistemimiz aslında bize 'Yer benim için güvenli bir yerdi ama artık değil, bu yüzden sürekli sallanıyorum' mesajı veriyor. Bu, vücudun kendini koruma çabasıdır." Uzmanlar, bu tür şikayetleri olanların öncelikle fizyolojik muayenelerini tamamlaması gerektiğini, eğer tıbbi bir sorun yoksa sürecin psikolojik kökenli olduğunun kabul edilip terapiye başlanması gerektiğini belirtiyor.
Sosyal Medyadaki Felaket Senaryoları Tetikleyici Oluyor
Sendromun yaygınlaşmasında sosyal medyanın rolüne de değinen Psikolog Işın, abartılı ve korku pompalayan paylaşımların tetikleyici olduğunu ifade etti. Özellikle "5 gün sonra büyük deprem olacak" gibi bilimsel dayanaktan yoksun uyarıların, insanları sürekli bir teyakkuz haline soktuğunu belirten Işın, "Birincil dereceden etkilenmesek bile dolaylı yoldan maruz kaldığımız bu bilgiler bizde güvensizlik oluşturuyor ve hayalet sarsıntıları tetikliyor" dedi.
Çözüm: Terapi ve "Güvendeyim" Telkini
Hayalet Deprem Sendromu ile başa çıkmanın mümkün olduğunu belirten uzmanlar, çözüm için profesyonel desteği işaret ediyor. Tıbbi bir sorun saptanmayan bireylerin psikoterapi, vitamin takviyeleri ve vestibüler terapilerle bu süreci atlatabileceği belirtiliyor. Psikolog Işın, anlık kriz anlarında ise vatandaşlara şu tavsiyede bulundu: "Kişiler dengelerinin bozulduğunu hissettiklerinde sosyal medyadan uzaklaşmalı ve kendilerine 'Şu an buradayım, nefes alıyorum ve güvendeyim' telkininde bulunarak sakinleşmeyi denemelidir."
