Türkiye’de dar gelirli vatandaşların yaşam standartlarını yükseltmek amacıyla AK Parti hükümetinin seçim beyannamesine giren "Vatandaşlık Maaşı" projesinde sona geliniyor. Cumhurbaşkanlığı nezdinde görüşmeleri süren ve milyonlarca aileyi doğrudan ilgilendiren bu kritik düzenlemenin detaylarını, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Abdulkadir Yüksel değerlendirdi. Uzman isim, sistemin işleyişine dair çarpıcı ipuçları verdi.
Ütopya Gerçeğe Dönüşüyor: Evrensel Temel Gelir Modeli
Sosyal politika literatüründe yıllardır tartışılan ancak genellikle "ütopik" bulunan "Evrensel Temel Gelir" kavramı, Türkiye'de "Vatandaşlık Maaşı" adıyla hayata geçmeye hazırlanıyor. Konuyla ilgili konuşan Doç. Dr. Abdulkadir Yüksel, bu sistemin devletin vatandaşına sadece "vatandaş olduğu için" sunduğu bir güvence olduğunu belirtti. Yüksel, "Bu konu uluslararası düzeyde yıllardır çalışılıyor. Bazı ülkeler denese de tam anlamıyla ulusal çapta uygulayan yok. Türkiye bu adımla sosyal politika alanında devrim niteliğinde bir süreci başlatabilir" ifadelerini kullandı.
Sistem Nasıl İşleyecek? Devlet Farkı Tamamlayacak
Milyonları İlgilendiren Maaş Sistemi! Vatandaşlık Maaşından Kimler Faydalanacak, Nasıl Ödenecek?#vatandaşlıkmaaşı #sondakika #sivas #gündem pic.twitter.com/4lmvZUZqfx
— Bizim Sivas Gazetesi (@bizimsivascomtr) December 7, 2025
Vatandaşların en çok merak ettiği konu ise sistemin nasıl işleyeceği. Doç. Dr. Yüksel, uygulamanın hane bazlı bir "gelir garantisi" sistemi üzerine kurulacağını açıkladı. AK Parti’nin seçim beyannamesindeki "Aile" ve "Sosyal Adalet" başlıklarına dikkat çeken Yüksel, sistemi şu örnekle anlattı: "Devlet bir hane için belirli bir gelir sınırı belirleyecek. Örneğin bu sınır 20 bin TL olsun. Eğer o hanenin toplam geliri 20 bin TL’nin altındaysa, aradaki fark devlet tarafından tamamlanacak. Yani amaç, hiçbir hanenin belirlenen gelir düzeyinin altına düşmemesini sağlamak."
Kritik Öneri: “Asgari Ücrete Endekslenmeli”
Sistemin sürdürülebilirliği ve enflasyon karşısında erimemesi için kritik bir öneride bulunan Yüksel, belirlenecek taban tutarın mutlaka asgari ücrete endekslenmesi gerektiğini vurguladı. Yüksel, "Benim tavsiyem, aile bazlı vatandaşlık maaşı miktarının her yıl belirlenen asgari ücretle güncellenmesidir. Bu sayede gelir dağılımı makası daraltılır ve yoksullukla mücadelede kalıcı bir başarı sağlanır. Ayrıca bu sistem, dağınık haldeki sosyal yardım sistemini de sadeleştirerek tek çatı altında toplayacaktır" dedi.
İlk Uygulama Deprem Bölgesinde Başlayacak
Peki, Vatandaşlık Maaşı ne zaman ve nerede başlayacak? Çalışmaların Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından titizlikle yürütüldüğünü belirten Yüksel, liberal ekonomistlerin "işsizliği artırır" endişesine karşı rakamların iş gücüne katılımı etkilemeyecek seviyede tutulacağını belirtti. Edinilen bilgilere göre uygulamanın doğrudan tüm Türkiye'de değil, önce pilot bölgelerde başlaması planlanıyor. Yüksel, "Aldığımız duyumlara göre pilot bölge olarak öncelikle deprem bölgesi ve yoksulluğun derinleştiği büyükşehirler seçilecek. Başarı sağlandıkça uygulama ülke geneline yayılacak" diyerek sözlerini noktaladı.
