İstanbul İlim ve Kültür Vakfı ile İstanbul Medeniyet Enstitüsü tarafından Rami Kütüphanesi’nde düzenlenen “Sanattan Tevhide” çalıştayının dikkat çeken konuşmacılarından biri, IRCICA Genel Direktörü Prof. Dr. Mahmut Erol Kılıç oldu. Kılıç, sanatın maddi malzeme ile icra edilse bile gerçek değerinin manevi boyutta ortaya çıktığını vurguladı ve bu yaklaşımı açıklarken Sivas Divriği Ulu Cami’nin Taçkapısı üzerinden çarpıcı bir örnek verdi.
Hat, musiki ve mimarinin görünen yönlerinin sadece bir kabuk olduğunu belirten Kılıç, sanatın ruhunun ise bu maddi unsurların ötesinde anlam bulduğunu söyledi. Bu bakış açısının tarih boyunca İslam sanatında güçlü bir karşılığı olduğuna dikkat çekerek Divriği Ulu Cami'nin mimarisini şu sözlerle yorumladı:
“Caminin mimarisinde Taçkapı özellikle ön plana çıkarılmış. Binanın etrafında dolaştığınızda duvarların son derece sade olduğunu görürsünüz. Sadece kapı muhteşemdir. Bu bize şunu düşündürür: Acaba orada sadece kapı ustası mı vardı? Duvar ustası sanatçı değil miydi? Hayır, hepsinin ardında bir felsefe var. Maneviyat erbabı ‘kapıyı bul’ der sadece.”
Kılıç’ın açıklamaları, hem tarihsel mimarinin sembolik diline hem de sanat-maneviyat ilişkisinin derinliğine işaret etti. Divriği Ulu Cami örneği üzerinden aktardığı mesaj, çalıştay katılımcıları tarafından ilgiyle karşılandı.
Sanatın özünün, kullanılan malzemelerin ötesinde yatan anlamla şekillendiğini vurgulayan Prof. Dr. Mahmut Erol Kılıç, teknik ustalık ile manevi bakış açısının birleştiği noktada gerçek sanatın ortaya çıktığını ifade ederek konuşmasını tamamladı.
