Sivas’ın Zara ilçesinde, dededen toruna geçen bir gelenekle büyüyen devasa lahanalar görenleri hayrete düşürüyor. Ahmetağa Çiftliği’nde yaklaşık 30 yıldır aynı ata tohumuyla üretim yapan çiftçi İbrahim Kurt, 20 kilograma kadar ulaşan lahanalarıyla hem yöre halkının hem de Türkiye’nin ilgisini çekiyor. Her biri el emeğiyle yetiştirilen yaklaşık 3 bin lahananın hasadı Kasım sonuna kadar sürecek.
Kurt, “Dışarıdan tohum almaya hiç ihtiyaç duymadık. Her yıl kendi ürünümüzden tohum alır, tekrar ekeriz. Dedemden, babamdan öğrendiğim bu işi sürdürmekten gurur duyuyorum,” diyerek geleneksel üretimden vazgeçmeyeceğini söylüyor.
Ata tohumuyla büyüyen dev lahanalar: 20 kiloluk lezzet mirası
Yalnızca birkaç çiftçinin devam ettirdiği ata tohumu geleneği, Zara’da neredeyse bir miras niteliğinde. Bölgedeki üreticiler 30 yıl öncesine kadar 15-20 kişiyken, bugün sayıları 2-3 kişiye kadar düşmüş durumda. Ancak Kurt, bu azalan ilginin arasında bile ata tohumu lahanalarıyla fark yaratıyor.
Ürünlerinin tamamını yerli müşteriye sunduğunu belirten Kurt, “Tarlaya gelen müşterilere veriyoruz, köy pazarında satıyoruz, isteyenlere siparişle götürüyoruz. Her yıl tohumumuzu kendimiz çıkarıyoruz,” dedi.
Sivas’ta ata tohumu seferi: Tohum değil, miras yetiştiriyorlar
Zara Ziraat Odası Başkanı Zeki Şimşek, üretimin yalnızca ekonomik değil, kültürel anlamda da büyük bir değer taşıdığını vurguladı. Şimşek, “Bu lahanalar Türkiye’de eşi benzeri olmayan, gerçek ata tohumu ile yetiştiriliyor. Ancak ne yazık ki İbrahim Bey bu geleneği sürdüren son isimlerden biri,” ifadelerini kullandı.
Şimşek, ata tohumuna sahip çıkan üreticilere devlet desteği verilmesi gerektiğini belirterek, “Lahana için teşvik olsaydı, sadece Sivas’a değil, tüm Türkiye’ye katkı sağlardı,” dedi.
Her biri ortalama 10 ila 20 kilogram arasında değişen lahanalar, hem sarmalık hem turşuluk olarak tüketiciye sunuluyor. Kurt, “Sıkı olanları turşuluk, gevşek olanları sarmalık olarak ayırıyoruz. Satışlarımız gayet iyi, müşteri sıkıntımız yok,” diyerek yerli üretimin ayakta kalmaya çalıştığını belirtiyor.
Bir tohumun 100 yıllık hikayesi: Sivas’ta gelenek büyümeye devam ediyor
Ahmetağa Çiftliği’nde başlayan bu üretim hikayesi, yalnızca bir tarım başarısı değil; aynı zamanda kültürel bir direnişin sembolü. Ata tohumuyla yetişen dev lahanalar, sürdürülebilir tarımın ve yerli üretimin önemini bir kez daha hatırlatıyor.
Kurt, “Bizim ektiğimiz tohumlar başımızdan aşıyor. Dileyene de veriyoruz,” diyerek hem üretime hem de paylaşma kültürüne sahip çıkıyor.
