Sivas'ta etkisini gösteren ve Mayıs ayı boyunca devam eden yoğun bahar yağışları, bereketin yanı sıra hububat tarlaları için ciddi bir tehdidi de beraberinde getirdi. Sivas İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, artan nem oranıyla birlikte özellikle buğday, arpa ve çavdar gibi ürünlerde Pas ve "Septoria" gibi fungal hastalıkların görülme riskinin tavan yaptığını belirterek çiftçilere acil durum uyarısında bulundu. Yetkililer, zamanında ve doğru müdahale yapılmadığı takdirde büyük verim ve kalite kayıplarının yaşanabileceği, bunun da ciddi ekonomik zararlara yol açabileceği konusunda çiftçileri uyardı.
Nedir Bu "Kınacık" (Sarı Pas) ve Neden Tehlikeli?
Sivas İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada, halk arasında "kınacık" olarak da bilinen Sarı Pas hastalığının, ilkbahar aylarında hububatın baş düşmanı olduğu vurgulandı. Hastalığın belirtileri şöyle sıralandı:
Yaprakların üst yüzeylerinde, dikiş izini andıran sıra sıra sarı renkli kabarcıklar (püstüller) oluşur.
Bu püstüller rüzgarla kolayca taşınarak sağlıklı bitkilere de hızla yayılır.
Hastalığın şiddetli seyrettiği durumlarda, sporlar başakların kavuz ve kılçık kısımlarında dahi görülebilir.
Sonuç olarak, daneler cılız kalır, verim düşer ve ürün kalitesi ciddi şekilde etkilenir.
Hastalığın gelişimi için en uygun ortamın, ilkbaharda %90 nem ve 15-20°C sıcaklık olduğu belirtildi.
Peki, Çiftçiler Bu Sarı Tehlikeye Karşı Ne Yapmalı?
Müdürlük, pas hastalıklarıyla mücadelede öncelikle kültürel önlemlerin hayata geçirilmesi gerektiğinin altını çizdi:
Sık Ekimden Kaçının: Tarlada hava sirkülasyonunu sağlamak için sık ekim yapılmamalı.
Yabancı Otla Zamanında Mücadele: Yabancı otlar, hastalık için uygun nemli ortamı oluşturabilir.
Azotlu Gübreye Dikkat: Tarlaya gereğinden fazla azotlu gübre verilmesi, bitkiyi hastalığa daha duyarlı hale getirebilir.
Dayanıklı Çeşit Seçimi: Mümkünse, pas hastalıklarına karşı dayanıklı buğday çeşitleri tercih edilmeli.
İlaçlı Mücadele Ne Zaman ve Nasıl Yapılmalı?
Kültürel önlemlerin yetersiz kaldığı ve hastalık belirtilerinin görüldüğü durumlarda kimyasal mücadelenin kaçınılmaz olduğu belirtilen açıklamada, ilaçlama konusunda şu kritik bilgilere yer verildi:
Doğru Zamanlama: İlk pas püstülleri görülmeye başlar başlamaz ve hastalık bitkinin üst yapraklarına, özellikle de verim için hayati önem taşıyan "bayrak yaprağına" doğru ilerlerken yeşil aksam ilaçlaması yapılmalı.
Takip Şart: İlk ilaçlamadan sonra hastalığın seyri dikkatle izlenmeli. Eğer pas oluşumu devam ediyorsa, ikinci bir ilaçlama genellikle sorunu çözer.
Üçüncü İlaçlama Gerekebilir Mi? İklim koşulları (yüksek nem ve uygun sıcaklık) hastalığın devam etmesine ve salgına dönüşme riskine yol açıyorsa, üçüncü bir ilaçlama zorunlu olabilir.
Hasada Bir Ay Kala Dur! Bitki olgunlaşma dönemine girdiğinde, yani hasat tarihine en geç bir ay kala kesinlikle ilaçlama yapılmamalıdır.
Uygulama Tekniği: İlaçlama, yaprakların ve sapın yüzeyinin ilaçlı su ile tamamen kaplanacağı şekilde özenle yapılmalıdır.
Sivas İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, çiftçilerin tarlalarını düzenli olarak kontrol etmelerinin ve hastalık belirtisi gördüklerinde vakit kaybetmeden, uygun ilacı doğru zamanda kullanmalarının büyük önem taşıdığını vurguladı. Müdürlüğün konuyla ilgili arazi ve bilgilendirme çalışmalarının aralıksız devam ettiği de bildirildi.
