Sivas'ta emekli öğretmen Mikail Toga'nın sahaf dükkanı, on binlerce kitapla kültür direnişini sürdürüyor. Değişen okuma alışkanlıkları ve yeni yasalar mesleği nasıl etkiledi?
Sivas'ta 2014 yılından bu yana sahaflık yapan emekli öğretmen Mikail Toga, kitaplara adanmış bir ömrün hikayesini ve mesleğin zorluklarını anlattı. Oğlu Tuğrul Toga ile birlikte işlettiği dükkanda 50 binden fazla eseri okurlarla buluşturan Toga, sahaflığın artık kar getiren bir meslek olmadığını vurguladı.
Kitap sevgisinin kendisini bu yola sürüklediğini belirten Mikail Toga, "Oğlum Tuğrul, bir sahaf arkadaşın yanında çalışıyordu. Ben de sık sık gidip geliyordum. Dükkan sahibi hastalanınca, bu kültürü yaşatmak adına biz devraldık. 2014'ten beri Sivaslı kitap tutkunlarına hizmet veriyoruz," dedi. Emekli bir öğretmen olarak, kitapların arasında olmaktan büyük keyif aldığını dile getiren Toga, dükkanında bulunan 50 bini aşkın kitabın her birinin ayrı bir dünya olduğunu ifade etti.
Geçmişte sahafların daha çok nadir eserler, Osmanlıca, Arapça ve el yazması gibi değerli kitaplar sattığını belirten Toga, günümüz ekonomik koşullarının mesleğin seyrini değiştirdiğini söyledi. Artan kira ve diğer masraflar nedeniyle ayakta kalabilmek için farklı bir yola yöneldiklerini ifade eden Toga, sözlerine şöyle devam etti: "Artık sadece biz değil, birçok sahaf hazırlık kitaplarına yöneldi. TYT, AYT, KPSS gibi sınavlara hazırlık kitapları satarak giderlerimizi karşılamaya çalışıyoruz. Ne yazık ki sadece okuma kitapları satarak bu masrafların altından kalkmak mümkün değil."
Okulların açılmasıyla birlikte satışlarda bir canlanma yaşandığını belirten Toga, "Sezonun açılmasıyla elimizdeki kitapları hızlıca satışa sunduk ve ilgi de görüyor. Ancak bu hareketlilik en fazla iki hafta daha sürer, sonrasında satışlar yavaş yavaş zayıflar," dedi.
Mikail Toga'ya göre okuma alışkanlığının artmasındaki en büyük rol öğretmenlere düşüyor. "Öğretmenler öğrencilere okuma ödevi verdiklerinde, veliler de soluğu sahaflarda veya kitapçılarda alıyor. Okuma, tamamen öğretmenlerle bağlantılı bir durum. Onlar ödev verirse, biz de satış yapıyoruz," diyerek eğitimin okuma kültürü üzerindeki doğrudan etkisine dikkat çekti.
Eskiden tek bir el yazması kitabın satışıyla bir aylık masrafın karşılanabildiğini ancak şimdi onlarca kitap satmalarına rağmen zorlandıklarını belirten Toga, yeni bir yasal düzenlemenin getirildiğini de paylaştı: "Yeni çıkan bir kanunla devlet, el yazması eserleri toplayabilecek. Evinizde bir el yazması kitap varsa, bunu devlete bildirmek ve kayıt altına aldırmak zorundasınız."
Toga, fiyat politikalarını ise "Bizde fiyatlar oldukça uygun. Yeni bir kitabın dörtte bir fiyatına satıyoruz. Alırken de yine bu oranda alıp, yarı fiyatına satarak cüzi bir kar elde ediyoruz," sözleriyle açıkladı.
Sahaflığın Sivas'ta kendisiyle birlikte sadece üç kişi tarafından yapıldığını ve hepsinin ek bir gelire, emekli veya memur maaşına sahip olduğunu belirten Toga, "Ancak bu şekilde geçim sağlayabiliyoruz," dedi. Satışlarının eskiye göre daha iyi olduğunu da ekleyen Toga, kütüphanelerin ve internetteki PDF kaynaklarının yaygınlığına rağmen kitaba dokunmak isteyenlerin hala var olduğunu sözlerine ekledi.
