Sivas'ta kitaba ve kütüphaneye olan ilgi artıyor mu, azalıyor mu? Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) yayımladığı 2024 yılı kütüphane istatistikleri, bu soruya tek bir cevap vermenin imkansız olduğunu gözler önüne serdi. Rakamlar, Sivaslıların okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarında köklü bir değişimin yaşandığını gösteren büyük bir paradoksu ortaya çıkardı.
Rakamlar Ne Anlatıyor? İşte O Çarpıcı Veriler
TÜİK verilerine göre, Sivas'ta kütüphaneleri fiziken ziyaret eden kişi sayısında dikkat çekici bir düşüş yaşandı. 2023 yılında 1 milyon 32 bin 963 kişi kütüphanelerden yararlanırken, bu sayı 2024'te yaklaşık 81 bin kişilik bir azalmayla 951 bin 961 kişiye geriledi. Bu durum, ilk bakışta "Sivaslılar kütüphanelerden uzaklaşıyor mu?" sorusunu akıllara getirdi.
Ancak madalyonun diğer yüzü, tam tersi bir tablo çiziyor. Kütüphanelere kayıt yaptırarak resmi üye olanların sayısı adeta patlama yaşadı. 2023 yılında 125 bin 349 olan üye sayısı, 2024'te yaklaşık 9 bin kişilik bir artışla 134 bin 328'e fırladı.
Peki, Bu Paradoksun Sebebi Ne?
Peki, kütüphanelere girenlerin sayısı azalırken, üye olanların sayısı neden artıyor? Uzmanlar ve kütüphaneciler, bu durumu değişen yaşam tarzı ve okuma alışkanlıklarına bağlıyor. Artık okuyucular kütüphaneleri saatlerce oturulacak bir ders çalışma veya araştırma mekanı olarak daha az kullanıyor. Bunun yerine;
"Al ve Git" Modeli: Okuyucular, kütüphane üyeliği sayesinde istedikleri kitabı ödünç alıp evlerinde, bir kafede veya yolculukta okumayı tercih ediyor. Geçtiğimiz yıl 118 bin 589 materyalin ödünç verilmesi de bu tezi güçlendiriyor.
Dijitalleşme Etkisi: Üyelik işlemleri ve kitap kataloglarına online erişimin kolaylaşması, insanların fiziken kütüphaneye gitmeden üye olmasını ve okuyacağı kitabı belirlemesini sağlıyor.
Farkındalık ve Kampanyalar: Okuma alışkanlığını teşvik eden kampanyalar, üye sayısını artırırken, bu üyelerin kütüphaneyi sadece bir "kitap alma noktası" olarak görmesine yol açabiliyor.
Eğitim Kurumları Kitapla Dolu
Öte yandan, Sivas genelindeki 22 halk kütüphanesinde toplam 458 bin 369 kitap okuyucularını bekliyor. Ayrıca, örgün ve yaygın eğitim kurumlarında bulunan 427 kütüphane ve bunların 68'ini oluşturan modern tasarımlı Z-Kütüphaneler, yeni nesillerin kitaba erişimini kolaylaştırıyor.
