Vilayet, bir şeyi kudretle elde etmek demektir...
Şehir, her yere denebilir; plaka numarası kaldıracak nüfusa sahip ise bir kasabaya bile vali atanabilir...
Vilayet, her şehre denmez!
Kudreti ile ayakta durarak vilayet olunur.
Mesela, bir zamanlar Vilayet-i Anadolu denilince, Sivas kast edilirmiş. O zamanlar elbette başka ve bir sürü tarihî şehir vardı ama vilayet değildiler. Buradan Sivas`a bir övünme payı çıkarmak istemiyorum; bir durumun tavzihidir niyetim.
Yönetmek kolaylığı ve bütçeden fazla pay almak maksadıyla il sayısı çoğaltılabilir; nitekim Yalova vs. de il olmuştur...
Kendi kudreti ile ayakta durmayı ölçü alacak olursak, vilayet sayımız kaç olur sizce?
Vilayet olmanın ölçüleri: Gelir, beşeri malzeme, kültürel dinamizm, dış ilişkilere elverişlilik olarak sayılabilir. Başka tali unsurlar, alt başlıklar da ilave edilebilir.
Dedesi ağalar derhal sorar: Ya Tarih?
Tarih, süreklilik arz etmiyorsa sakat zihinlere ortopedik ayakkabı olur, onu şimdilik uzak tutun...
Arkeoloji önümüze bir zamanlar dünyanın merkezi olan öyle şehirler çıkarır ki binlerce yol ötelerden, sadece efsaneleri kalmıştır.
Korkmayın, geçen gün şehrinize varmıştım ama bunları anlatmaya değil; eski bir dosta selam vermeliydim...
Bu arada o tarihî yapıdaki türbeye de selam vermiş ve Fatiha okumuş oldum...
Görüyorsunuz ya, tarihinize sizle mukayese edilmeyecek kadar saygılıyım...