Son dönemin en çok tartışılan konularından biri olan yapay zekanın sanatı ve edebiyatı nasıl etkileyeceği sorusu gündemdeki yerini koruyor. Peki, yapay zeka bir gün yazarların yerini alabilir mi? Türk Ocakları bünyesindeki Kuşlukta Yazarlar Topluluğu'nun deneyimli ismi ve 'Roman Yazma Sanatı' kitabının editörü Yazar Veysel Tekelioğlu, bu konudaki görüşlerini net bir dille ifade etti.
"Tamamen yapay zekaya kitap yazdırmak olamaz!"
Yaklaşık 15 yıldır her cumartesi edebiyat toplantıları düzenleyen ve Türk edebiyatındaki bir boşluğu doldurma amacıyla 'Roman Yazma Sanatı' kitabını topluluk üyeleriyle birlikte kaleme alan Tekelioğlu, yapay zekanın edebiyattaki rolüne dair önemli açıklamalarda bulundu.
Tekelioğlu, "Yapay zeka da bir gerçek, onu da inkar edemeyiz" diyerek teknolojiden uzak kalınamayacağını belirtti. Hatta, "yapay zeka ismiyle olmasa bile arama motorları üzerinden birçok yazarın" bu teknolojiyi zaten kullandığını ifade etti.
Ancak Tekelioğlu'na göre yapay zekanın sınırları var: "Tamamen yapay zekaya kitap yazdırmak diye bir şey olamaz. O zaman insan eseri olmaktan çıkar" Ünlü bir ödül organizasyonunun yapay zeka destekli eserleri değerlendirmeye alacağını ancak insan unsurunun etkisine bakacağını hatırlatan Tekelioğlu, yapay zekanın bir yardımcı araç olarak kullanılabileceğini, ancak eserin ortaya çıkmasında yapay zekadan yararlanıldığının okura belirtilmesi gerektiğini savundu. Tekelioğlu, teknolojinin doğru kullanımı için devletin ve milli eğitim politikalarının devreye girmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
Genç yazarlar var ama yayınlatmak zor
Tekelioğlu, günümüzdeki yazarlık ortamına da değindi. Çok sayıda ve yetkin genç yazarın bulunduğunu belirten Tekelioğlu, "Türkiye'de çok sayıda roman, hikaye, deneme ve şiir kitabı yazılıyor.
Ama basılma konusunda kesin bir cevap veremem. Yayınevleri maliyetten dolayı satmayacak kitapları basmıyor. Yazarların eserlerini bastırmasının kolay olmadığını görüyoruz" diyerek yayıncılık sektöründeki zorluklara dikkat çekti.
Roman yazarlığı: Doğuştan yetenek ve sonradan kazanılan ustalık
Peki, iyi bir yazar olmak için ne gerekiyor? Tekelioğlu, bunu futbola benzetti: "Birçok kişi bu işe teşebbüs ediyor fakat roman yazarı olabilmek için doğuştan gelen ve sonradan kazanılan yeteneklerin harmanlanması lazım."
Yazarın analitik zekâ, öz anlama kabiliyeti, bütünsel bakış açısı, kinaye ve ironi yapabilme gibi doğuştan gelen özelliklere sahip olması gerektiğini belirten Tekelioğlu, bunların yanı sıra tasvir, sahneleme, diyalog, iç konuşma, bilinç akışı ve özellikle "zaman yönetimi" gibi tekniklerin eğitimle, okuyarak ve yazarak öğrenilmesi gerektiğini vurguladı.
Sonuç olarak Tekelioğlu, yapay zekanın bir araç olduğunu ancak yazarlığın özünde insan zekası, yeteneği ve emeğinin yattığını belirterek, teknolojinin edebiyatı bitirmeyeceğini ancak dönüştüreceğini ifade etmiş oldu.
