Ocak ayı itibariyle acaba nasıl bir asgari ücret belirlenecek? Hesap ve kitaplar bu noktada neleri gösteriyor? Ne sonuç çıkacak?
Faiz hesabı üzerinden hareket edersek, inen politika faizi karşısında reel faizin ne olduğunu millet daha iyi biliyor ve hatta millet piyasada yaşanan artıştaki farkların ne olduğunu daha iyi tahlil ediyor. Çünkü yanan cepler, alınamayan temel gıdalar bunun en bariz örnekleridir. Çarşıdaki, pazardaki pahalılık, ülke insanının canını yakmaya aynen devam ediyor. Mutfaklardaki yangın, büyüyerek devam ediyor. Memur, esnaf, emekli, asgari ücretli, enflasyon canavarının altında eziliyor.
Mart‘ta düşecek denilen enflasyon düşmedi, Nisan'da da düşmedi, Mayıs’ta da düşmedi. Şimdi ne zaman düşecek belli değil. İstatistik kurumları ise ne kadar düşük tutmaya çalışırsa çalışsın yine bir düşüş olmuyor, olamıyor. Mayıs 2022'den beri TÜİK ayrıntılı veri açıklamayı durdurdu.
Ama bu şu anlama gelmiyor, millet aldığı ürünleri kasada öderken gerçek enflasyonu günbe gün zaten ölçmekte, cebiyle ödeyeceği rakam arasındaki farkları çok daha iyi hesap edebilmektedir.
***
Markete gittik, süt aldık. Sütün, 1 litresinin fiyatı; 2021 yılının Kasım ayında 7,13 lirayken, 2022 yılının Kasım ayında 15 buçuk lira olmuş. Aradaki farkın hesabını millet hemen yapabiliyor. Diyor ki, 1 yıllık artış oranı yüzde 117,4.
1 kilo beyaz peyniri fiyatı; 2021 yılının Kasım ayında 32,89 liradan alan vatandaş, şimdi Kasım ayında 85,80 liraya aldı.Yani, 1 yıllık artış oranı yüzde 160,9.
1 kilo yoğurt geçen sene 8,74 liraydı, 17,98 liraya oluvermiş. 1 yıllık artış yüzde 105,6.
1 kilo patlıcan 7,12 lirayken, 18,90 liraya olmuş. 1 yıllık artış yüzde 165,6.
1 kilo domates 7,36 lirayken 19,90 liraya çıkmış. Yani, 1 yılda, yüzde 170,3.
1 kilo salatalık; 5,46 lirayken 11,90 lira oldu. 1 yılda yüzde 118,1’lik oran var.
1 kilo limon 4,39 lirayken, 13,90 liraya olmuş. 1 yılda yüzde 216,8 artmış.
1 kilo elma geçen yıl 5,38 lira, şimdi 14,90 lira olmuş. Yani 1 yılda yüzde 177 zamlanmış.
1 kilo pirincin fiyatı 13,04 lirayken, bir senede 27,50 liraya çıkmış. Yani, yüzde 110,9 artmış.
1 kiloluk toz şekerin fiyatı 2021 yılının Kasım ayında 6,91 lirayken, 2022 yılının Kasım ayında 24 lira olmuş. 1 yıllık artış oranı yüzde 247,4. TÜİK'e göre şeker yüzde 153 olmuş.
Temel gıdalardan devam edelim isterseniz. Tereyağ 75 TL iken şimdi 190 TL. Ayçiçek yağı 65 TL iken şimdi 180 TL. Çay 35 liradan 85 liraya tırmandı…
Etin kilosu 65 liradan 135 liraya ulaştı. Aradaki yüzde oranını dile getirmek bile istemiyorum…
Ev fiyatları, kira fiyatları, araba fiyatları, 2022 yılında güncellenecek olan yeni vergiler ve oranları bu konulara dahil edilmedi…
İşte bu noktada tekrar sorumuzu yineliyoruz: Asgari ücret neye göre belirlenmeli?
Politika faizinin indirimine göre mi?
Reel faizin acıtıcı boyutlarında mı?
Yoksa vatandaşın çarşı-pazar alışverişlerinde ki gerçek oranlarla mı?
Artık hiç alamayacağı araba ve ev zamları mı?
Durum bu, ahval ve şerait bu…
Şimdiden görüşmeler hayırlı olsun diyelim…
